جاسم ريحانى(1)
يكى از عوامل انتقال فرهنگ و تمدن ايرانى به جهان اسلامى در قرون نخستين اسلامى نخبگان ايرانى بودند كه چشمپوشى از مطالعه آنها خطايى بزرگ در شناخت تاريخ ايران و اسلام خواهد بود. هرمزان سردار بزرگ يزدگرد سوم يكى از اين افراد بود كه در تحولات سياسى، نظامى و فرهنگى شامگاه عهد ساسانى و اوايل دوره اسلامى نقشآفرين شد. در مقاله حاضر ضمن بررسى حيات سياسى هرمزان كارنامه وى در انتقال عناصر فرهنگ ايرانى به تمدن اسلامى مورد بحث قرار مىگيرد.
واژههاى كليدى: ساسانيان، عمر، فتوح، هرمزان، ديوان، ابولؤلؤ.
هرمزان از نخستين عاملان اين انتقال
خاندان هرمزان1 كه در مآخذ عربى و فارسى به همين نام و گاهى با تحريف به صورت فيرزان و در بعضى مآخذ به نام هرميزان آمده به يكى از هفت خاندان ممتاز دوره ساسانى مىرسد.2 هرمزان در دورهى ساسانى فرمانرواى خوزستان و مهر جانقذق ـ در لرستان ـ بود كه اين مناصب در خاندان وى موروثى بود. وى در آثار موَرّخانى مانند طبرى و بلعمى با لقب «شاه اهواز» معرفى شده است. در دورهى ساسانى خوزستان شامل هفتاد شهر بوده كه هرمزان بر همهى آنها امارت داشت.3
علىرغم انتساب هرمزان به خاندانهاى ممتاز، خويشاوندى او با خاندان ساسانى نيز يكى از دلايل كسب مقامهاى سياسى و نظامى بوده است وى در جنگهاى قادسيه و جلولا حضور داشت4 و هنگام عقبنشينى يزدگرد سوم به قم و كاشان با اجازهى پادشاه به خوزستان و مهر جانقذق ـ مقر فرمانروايى خود ـ بازگشت و هستهى مقاومت را در مقابل اعراب به دست گرفت.5 هر چند اين مقاومت فاقد رهبرى و سازمان مركزى بود، اما در قالب يك سازمان دهندهى محلى اين ايستادگى را اداره6 و تا قبل از محاصرهى شوشتر، روند پيشروى مسلمانان را كند كرد، ولى با فشار روزافزون نيروهاى اسلام تاب مقاومت در خود نديد و تسليم مسلمانان شد.
در خصوص ميزان تأثير شخصيت هرمزان در دربار ساسانى قبل از ورود مسلمانان و حضور وى در كشمكشهاى داخلى خاندان ساسانى اطلاعى در دست نيست اما با توجه به پيوند سببى او با خاندان ساسانى7 و همراهى با يزدگرد سوم در جلولا و بعد از آن صحنهى مقاومت او در خوزستان را مىتوان نشانهى وفادارى و اطاعت وى كه تا مدتها بعد نيز ادامه داشت قلمداد نمود. او با توجه به خطر جانى در محضر خليفهى مسلمين نيز حاضر به اسلام آوردن نشد و به روايتى در زندان8 و يا بعد از آزادى مسلمان شد.9
نقش نظامى هرمزان
هرمزان، فرمانرواى خوزستان به دنبال نبرد جلولا به اهواز مركز قلمرو حكومتى خود آمد و از آنجا به حدود ميشان كه در دست اعراب مقيم ناحيهى بصره بود، يورش برد. ظاهرا يزدگرد او را به اين تهاجمات تحريك مىكرد. هرمزان مانع راه اعراب گرديد و تاخت و تازهاى او دفع نشد تا آنكه پادگانهاى بصره و كوفه با كمك يكديگر او را از ميشان بيرون راندند و چون ناگزير به مصالحه شد، ناچار قسمتى از قلمرو خود را از دست داد. بعدها با قبيلهاى عرب كه در حوالى ولايت او سكونت داشتند، راه ستيز گرفت و بار ديگر با همسايگان عرب خود دشمنى را آغاز كرد، اما اين بار نيز مجبور شد كه تن به صلح دهد و ناچار شرايط ناگوار صلح را بپذيرد. هنگامى كه به اصرار يزدگرد، سربازان فارس براى مقابله با اعراب با سپاه خوزستان متحد شدند، ستارهى بخت هرمزان اندكى درخشيدن گرفت؛ خليفه نعمان بن مقرن را در رأس سپاهى به دفع وى گسيل كرد. در اربق، جنگى درگرفت كه سرانجام هرمزان علىرغم مقاومت نيروهايش، راه فرار در پيش گرفت و پس از مدتى راهى شوشتر شد. ابوموسى اشعرى فرماندهى بصره، مأمور محاصرهى شوشتر شد و به دستور خليفه، گروهى از كوفيان نيز به او پيوستند، محاصره طولانى شد و عاقبت اعراب به يارى يكى از اهالى از راه زيرزمينى به شهر هدايت شدند. هرمزان پس از تصرف شهر توسط اعراب به قلعهى خود پناه برد. افرادى كه با هرمزان بودند از بيم اعراب، كسان خود را هلاك كرده و اموال را به رودخانه ريختند تا به دست اعراب نيفتد و سرانجام اعراب قلعه را گشودند. هرمزان به شرط آنكه وى را نكشند و به نزد خليفه بفرستند، ناگزير تن به تسليم داد. او را به مدينه اعزام كردند در حالى كه خوزستان به تدريج به دست اعراب افتاد و پس از شوشتر نوبت به شوش و جندىشاپور رسيد.10
مبلغ قابل پرداخت 2,500 تومان
برچسب های مهم
دانلود فایلهای بسته آمادهچاپ و نصب تابلو اعلانات مسجدنما همیشه دنبال این بودی یه جایی باشه تا راحت بتونی محتوای مطمئن با طراحی خوب را پیدا کنی؟ همیشه دنبال این بودی یکی کارهای محتوایی را ناظر به مسائل روز انجام بده و دغدغه تأمین محتوا را نداشته باشی؟ همیشه ... ...
دانلود فایلهای بسته آمادهچاپ و نصب تابلو اعلانات مسجدنما همیشه دنبال این بودی یه جایی باشه تا راحت بتونی محتوای مطمئن با طراحی خوب را پیدا کنی؟ همیشه دنبال این بودی یکی کارهای محتوایی را ناظر به مسائل روز انجام بده و دغدغه تأمین محتوا را نداشته باشی؟ همیشه ... ...
دانلود فایلهای بسته آمادهچاپ و نصب تابلو اعلانات مسجدنما همیشه دنبال این بودی یه جایی باشه تا راحت بتونی محتوای مطمئن با طراحی خوب را پیدا کنی؟ همیشه دنبال این بودی یکی کارهای محتوایی را ناظر به مسائل روز انجام بده و دغدغه تأمین محتوا را نداشته باشی؟ همیشه دوست داشتی ... ...
دانلود فایل نقشه ی تابلو فرش دستباف طرح طبیعت کلبه ی زیبا دانلود فایل های کامل نقشه ی طرح تابلو فرش های دستباف طرح طبیعت کلبه ی زیبا تنها سایت ارائه دهنده فایل نقشه ی طرح های تابلو فرش (قیمت نقشه ها حداقل از 50 هزار تومان تا چندین میلیون تومان در بازار با توجه به ... ...
انسان روح است نه جسد (جلد 1 و 2) نویسنده: رئوف عبید مترجم: زین العابدین کاظمی خلخالی کاوشی در دانش جدید روح شناسی مطالب این کتاب تنها بحث فلسفی مبتنی بر منطق ساده نیست، بلکه روشهای علمی و تجربی است که با منتهای دقت با دقیقترین تجهیزات پیشرفته مادی، در ظرف ... ...
دانلود فایلهای بسته آمادهچاپ و نصب تابلو اعلانات مسجدنما همیشه دنبال این بودی یه جایی باشه تا راحت بتونی محتوای مطمئن با طراحی خوب را پیدا کنی؟ همیشه دنبال این بودی یکی کارهای محتوایی را ناظر به مسائل روز انجام بده و دغدغه تأمین محتوا را نداشته باشی؟ همیشه ... ...
دانلود بسته 8000 تست-عمومی، اختصاصی،تخصصی-استخدامی آموزش پرورش فایل 8 هزار تستی با 2177 صفحه و 153 مگابایت حجم ... ...
عنوان: دانلود پاورپوینت پختگی اقتصادی درس 15 مدیریت خانواده و سبک زندگی پسران فرمت: پاورپوینت pptتعداد اسلاید: 29 پوشش کامل درس پاورپوینت قابل ویرایش با محیط حرفه ای منطبق با آخرین تغییرات مطالب و رئوس کتاب درس فونت های استاندارد و بک ... ...
کتاب صوتی بسیار مفید #روانشناسی_تصویر_ذهنی اثر: #ماکسول_مالتز ترجمه: مهدی قراچه داغی کیفیت اجرا: خیلی خوب ... ...
برنامه اکسل متره و برآورد،تهیه صورت وضعیت راه،راه آهن و باند فرودگاه سال1403: -تهیه اتوماتیک و خودکار متره و برآورد،صورت وضعیت در کمترین زمان فقط با وارد کردن شماره آیتم -تهیه ریز متره -تهیه خلاصه متره -تهیه خلاصه فصول -تهیه برگه های مالی و مالی کل -اعمال اتوماتیک ... ...
عنوان: دانلود پاورپوینت بز یا سگ تفکر و سبک زندگی پایه هفتمفرمت: پاورپوینت قابل ویرایشتعداد اسلاید: 21 پوشش کامل درس همراه با پاسخ فعالیت ها پاورپوینت قابل ویرایش با محیط حرفه ای منطبق با آخرین تغییرات مطالب و رئوس کتاب درس فونت های ... ...
جزوه عالی طراحی سیستمهای دیجیتال برای دانلود. دانشگاه: صنعتی شریف استاد: فصحتی فرمت: PDF پی دی اف کیفیت: بسیار عالی سال: 1401-1400 تعداد صفحات: 67 رشته: مهندسی کامپیوتر، برق نوع: تایپ شده دانلود نمونه ...
جزوه امور مالی و حقوق عمومی و دولتی با دیدگاه کاربردی در دفاتر اسناد رسمی آماده برای دانلود مشخصات استاد: سید علیرضا طباطبایی بافقی سردفتر اسناد رسمی 3 یزد و عضو جامعه سردفتران استان یزد تعداد صفحات: 143 فرمت: پی دی اف PDF حجم: 3 مگابایت کیفیت: عالی نوع جزوه (تایپی ... ...
دانلود حل المسائل [طراحی و تحلیل آزمایش]: ویرایش هشتم - داگلاس مونتگومری ( 8 ) - زبان انگلیسی - pdf Solutions Manual for Design and Analysis of Experiments – 8th حل تمرین های کتاب طراحی و تحلیل آزمایش ویرایش 8 فصل های 2 تا 15 814 صفحه pdf ... ...
عنوان پاورپوینت درسی: دانلود پاورپوینت چیستی انسان (2) درس 10 فلسفه پایه یازدهم انسانی فرمت: پاورپوینت ppt تعداد اسلاید: 18 پاورپوینت قابل ویرایش با محیط حرفه ای منطبق با آخرین تغییرات مطالب و رئوس کتاب درسیبکارگریی افکت ها، تصاویر و اشکال متحرک بسیار ... ...
مشخصات فايل نام فايل:دانلود 3 بک دراپ کودک تم فوتبال-کد 8082-8080 نوع فايل:بک دراپ،backdrop پسوند فايل اصلي:JPEG پسوند فايل فشرده:ZIP ابعاد:3712*5249 PIX کيفيت: 300 DPI ويژگي هاي فايل فایل اصلی(Original file) کاربري آسان جايگزين مناسب براي دکورهاي گران ... ...
عنوان پاورپوینت: پاورپوینت سوره یس، سوره صافات و تفسیر نمونه درس 10 قرآن پایه هشتمفرمت: پاورپوینت قابل ویرایش تعداد اسلاید: 26 پوشش کامل درس (جلسه اول و دوم) به همراه صوت آیات پاورپوینت قابل ویرایش با محیط حرفه ای منطبق با آخرین ... ...
کتاب صوتی روش ها و فنون مشاوره (مصاحبه بالینی) اثر عبدالله شفیع آبادی کتاب صوتی روش ها و فنون مشاوره ( مصاحبه بالینی ) نوشته دکتر عبداله شفیع آبادی به آموزش مشاوران و روان درمانگران پرداخته و 44 فن مشاوره و روان درمانی مورد بررسی قرار می گیرد. در صورت مشکل در دریافت به ... ...
عنوان پاورپوینت درسی: دانلود پاورپوینت فرهنگ و تمدن در عصر صفوی درس 14 تاریخ یازدهم انسانی فرمت: پاورپوینت ppt تعداد اسلاید: 31 منطبق با مطالب و رئوس کتاب درسی با توجه بر اینکه این پاورپوینت به طور حرفه ای تهیه شده و مطالب کتاب را بصورت جذاب پوشش میدهد شما دبیران گرامی ... ...
عنوان فایل :کتاب گیاه شناسی یک با فرمت پاورپوینت نوع فایل: پاورپوینت تعدادصفحات : 250 ص برای دانلود روی لینک زیر کلیک نمایید دانلود کتاب گیاه شناسی ۱ با فرمت پاورپوینت ppt شرح مختصر: امروزه سلول به عنوان واحد ساختمانی همه موجودات زنده معرفی میشود و درباره هر یك از ...
حرکت تاریخی کرد به خراسان.pdf ... ...
Fourth Places: Informal Social Life and Interaction in New Designed Public Spaces Year:2022 Publisher:Springer Language:English Pages:253 ISBN 10:3031079450 ISBN 13:9783031079450 Series:The Urban Book Series File:PDF, 7.92 MB IPFS:CID , CID ... ...
Beyond Preservation: Using Public History to Revitalize Inner Cities (Urban Life, Landscape and Policy)Across the United States, historic preservation has become a catalyst for urban regeneration. Entrepreneurs, urban pioneers, and veteran city dwellers have refurbished ... ...
این کتاب به آموزش برنامه نویسی میکروکنترلر هاي AVR به زبان C توسط نرم افزار CodeVision می پردازد. اگر علاقند به یادگیری برنامه نویسی میکروکنترلرهای AVR به زبان #سی در محیط کدویژن هستید این نوشته را در میکرو دیزاینر الکترونیک از دست ندهید. ... ...
کتابهای Steps to Understanding یکی از مهمترین و پرکاربردترین منابعی است که از سالهای دور توسط زبانآموزان برای تقویت مهارت خواندن، شنیداری و واژگان مورد استفاده قرار میگرفته است. این مجموعه شامل 4 سطح است که در یک کتاب قرار گرفته است. تمامی درسهای این مجموعه به صورت ... ...
دانلود کتاب تئوری حسابداری 2 دکتر شباهنگفرمت پی دی افجلد دومبا کیفیت بالافارسی ...
اگر به یک وب سایت یا فروشگاه رایگان با فضای نامحدود و امکانات فراوان نیاز دارید بی درنگ دکمه زیر را کلیک نمایید.
ایجاد وب سایت یا