مقدمه
انقلاب، به عنوان راهکاری سریع برای ایجاد تحولی بنیادین و همه جانبه در ساختار سیاسی جامعه، از ویژگی هایی برخوردار است که مهمترین آن «شالوده شکنی» است. شالوده شکنی به معنی در هم ریختن نرمها، نماد ها، نهادها و ساختارهای حاکم بر یک جامعه، شرط لازم و ضرور شکل گیری یک انقلاب پیروز است. در هر انقلابی، گستره، عمق و عرصه های این شالوده شکنی، متفاوت است. در برخی انقلاب ها، تنها شالوده های سیاسی و ساختار نظم حاکم بر جامعه دچار تحول و دگرگونی می شود، ولی برخی انقلاب ها، عرصه های فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی را هم در معرض تحول عمیق قرار داده، و شالوده شکنی را به این عرصه ها هم گسترش می دهند.
از همین روی، انقلاب ها سنت شکن تلقی می شوند و مقابله با سنت های دیرپای جامعه، در همان عرصه هایی که انقلاب در آن ها روی می دهد، امری است که گویا لازمه ی ذاتی انقلاب ها شمرده می شود.
اما انقلاب اسلامی ایران از نگاه محققان و جامعه شناسان برجسته ی انقلاب، اگر چه انقلابی جامع و عمیق بود، ولی از نظر مواجهه با سنت های ریشه دار جامعه، نه تنها با آن ها تقابل نداشت، بلکه اساسا با تکیه بر باورها، ارزشها، نهادها، و نمادهایی شکل گرفت که در عرف جامعه شناسی، «سنت» تلقی می شود. البته می توان گفت شالوده شکنی انقلاب اسلامی، عمدتا در عرصه ی قالب ها، نماد ها و گفتمان های متحجرانه و جمودگرایانه ظهور و بروز پیدا کرد.
در این مقاله بر آنیم نسبت انقلاب اسلامی با مقوله ی تحجر و سنت را ارزیابی کرده و میزان توفیق آن را در تقابل با تحجر بررسی کنیم.
از نگاه کسانی که سنت و تحجر را مترادف می انگارند، این یک تعبیر تناقض نما تلقی می شود که انقلاب اسلامی ایران، ضمن برخورداری از روح سنت گرایی و تلاش برای احیای ارزشها و آرمان های دینی، در عین حال، جهت گیری ضد متحجرانه و اصلاح گرایانه داشته باشد. این تلقی، ناشی از یکی دانستن مفهوم سنت و تحجر و برخاسته از این برداشت نادرست است که هر چه ریشه در سنت های جامعه داشته باشد، متحجرانه و ایستا است و آن چه به دوران مدرن تعلق دارد پویا و مترقی است، بنابراین تبیین دقیق و شفاف دو مفهوم «سنت» و «تحجر» برای این بحث، ضرور است.
چیستی سنت و تحجر
سنت در لغت به معنی طریقت، شیوه و روش می باشد.
در ادبیات اجتماعی معاصر، «سنت» در برابر «تجدد» مطرح شده است، گرچه در تبیین دقیق این واژه، اختلاف نظرهای عمیقی به چشم می خورد، ولی غالبا از سنت، کلیه مبانی، ارزشها، روشها، هنجارها و باورهای متعلق به گذشته اراده می شود که در دوران تجدد مورد مناقشه و طرد قرار گرفته و اعتبار خود را از دست داده اند. به نظر می رسد تبیین رابطه ی این دو معنی از سنت، و این که در کاربرد آن، کدام یک را اراده می کنیم، نکته ی مهمی است. از آن جا که معنی ریشه داری از سنت در فرهنگ و منابع اصیل دینی مان سراغ داشته و جایگاه والا و مهمی برای آن ـ هم در تکوین و هم در تشریع ـ قایل هستیم، قاعدتا باید چنین معنی بومی از «سنت» اراده شود، ولی کاربرد فراوان این واژه به معنی دوم و خلط آن با معنی اول، که گاه بدون توجه به لوازم و اقتضائات هر یک از آن دو رخ می دهد، موجب بدفهمی و منشا نزاع های لفظی می گردد که غالبا به اختلافات عمیق فکری و اجتماعی نیز تأویل و تحویل می شود! البته برخی از ویژگی های سنت ـ در برابر تجدد ـ در سنت به معنی بومی و اصیل آن هم وجود دارد، ولی نمی توان این دو اصطلاح را یکی دانست. سنت به معنی نخست، مقوله ای است که بسیاری از عناصر و مصادیق آن، با تحولات تاریخی و دوران های مختلف زندگی اجتماعی انسان، هیچ تعارضی نداشته و اساسا فراتاریخی تلقی می شود. به عنوان مثال اگر از پیروزی نهایی حق در برابر باطل، به عنوان یک «سنت الهی» یاد می شود، این حقیقتی است که در شکل گیری حرکت تاریخ نقش دارد. در حقیقت سنت ها به این معنی، عامل شکل گیری دوران های مختلف تاریخ بشرند نه معلول آن، لذا گذار جامعه بشری از دوران سنت به معنی دوم به دوران تجدد یا فراتجدد، هرگز این سنت ها را بی اعتبار و از رده خارج نمی سازد.
«تحجر» سنگ شدن، سخت شدن و به صورت سنگ در آمدن است، ولی در اصطلاح به معنی ایستائی، جمود، سختی نشان دادن و مقاومت در برابر هر نوع تحول و هر امر تازه ای است. تحجر یک ویژگی فرهنگی اجتماعی است که کم و بیش در اشکال و قالب های گوناگون شکل می گیرد. تعصب های جاهلانه، تعلقات قبیله ای و ملی، عدم درک حقایق و سنت های حاکم بر حرکت جوامع، از عوامل شکل گیری و پایداری تحجرند، ولی مهمترین عامل تحجر، عدم تفکیک بین اصول و پایه های ثابت و ضرور زندگی بشر با جنبه های متغیر و متحول آن است. اغلب از نسبت بین سنت و تجدد بحث می شود و کمتر از نسبت بین سنت و تحجر، سخن به میان می آید، حال آن که تامل در این نسبت، می تواند برخی از جنبه های نسبت بین سنت و تجدد را هم آشکار کند و این نکته ی مهم را روشن سازد که آن چه به ظاهر، تعارضی آشتی ناپذیر با تجدد دارد، تحجر است نه سنت.
مبلغ قابل پرداخت 2,500 تومان
برچسب های مهم
فارسی ساز Watch Dogs 2 نسخه PS4 ... ...
کتاب «نیکسرشت: راهنمای تبدیلشدن به والدی که میخواهید باشید» نوشتهی بکی کندی، یک راهنمای عملی و الهامبخش برای والدین است که بهدنبال بهبود رابطهی خود با فرزندانشان و پرورش کودکان سالم و خوشحال هستند. این کتاب با رویکردی مثبت و همدلانه، به والدین کمک میکند تا بر ... ...
پیش خرید فارسی ساز Watch Dogs ... ...
به نام خدا 1404 / 2025با سلام و درود خدمت نوازندگان عزیز فول ست جدید کردی ۲.۴ ـ ۶.۸ برای سیستم عامل اندروید و ویندوز منتشر شد ,ریتم و ساز ها تماما کوانتایز شده وباکیفیت 2025درام کیت ها دست و ساز و تبدیلی از ارنجر های روز شرکت کرگ pa4x و pa5xریتم ها فول پد با امکان اضاف و ... ...
دانلود فایلهای بسته آمادهچاپ و نصب تابلو اعلانات مسجدنما همیشه دنبال این بودی یه جایی باشه تا راحت بتونی محتوای مطمئن با طراحی خوب را پیدا کنی؟ همیشه دنبال این بودی یکی کارهای محتوایی را ناظر به مسائل روز انجام بده و دغدغه تأمین محتوا را نداشته باشی؟ همیشه ... ...
دانلود بسته آماده چاپ و نصب تابلو اعلانات مسجدنما آیا همیشه دنبال منبعی مطمئن و با طراحی حرفهای برای محتوای فرهنگی بودهاید؟ آیا دغدغه تأمین محتوا مطابق با مسائل روز را داشتهاید؟ آیا دوست داشتید در فعالیتهای فرهنگی مشارکت کنید، اما نیاز به محتوای آماده ... ...
دانلود بسته آماده چاپ و نصب تابلو اعلانات مسجدنما آیا همیشه دنبال منبعی مطمئن و با طراحی حرفهای برای محتوای فرهنگی بودهاید؟آیا دغدغه تأمین محتوا مطابق با مسائل روز را داشتهاید؟آیا دوست داشتید در فعالیتهای فرهنگی مشارکت کنید، اما نیاز به محتوای آماده داشتید؟ مسجدنما، ... ...
تاریخ اساطیری ایراننویسنده:ژاله آموزگار نسخه: الکترونیکی(pdf) مولف در این کتاب به زبانی ساده تاریخ اساطیری ایران را با تکیه بر متنهای کهن ایران به رشته تحریر کشیده است .وی نخست درباره واژه "اسطوره "و نحوه به وجود آمدن اساطیر و منافع اسطورهشناسی اشاره نموده، سپس منابع ... ...
برای خرید کردن وارد کردن یک ایمیل لازم است. این پیک با کیفیت برای ایام نوروز تهیه شده و برای پایه ی پنجم هست. اگر خرید کنید ضرر نمی کنید. در فایل زیپ دو فایل پی دی اف قرار داده شده یک برای پرینت رنگی و یکی هم برای چاپ سیاه و سفید. هر گونه استفاده ی بدون خرید که مبلغ ... ...
دانلود بسته آماده چاپ و نصب تابلو اعلانات مسجدنما آیا همیشه دنبال منبعی مطمئن و با طراحی حرفهای برای محتوای فرهنگی بودهاید؟آیا دغدغه تأمین محتوا مطابق با مسائل روز را داشتهاید؟آیا دوست داشتید در فعالیتهای فرهنگی مشارکت کنید، اما نیاز به محتوای آماده داشتید؟ مسجدنما، ... ...
دانلود فایلهای بسته آمادهچاپ و نصب تابلو اعلانات مسجدنما همیشه دنبال این بودی یه جایی باشه تا راحت بتونی محتوای مطمئن با طراحی خوب را پیدا کنی؟ همیشه دنبال این بودی یکی کارهای محتوایی را ناظر به مسائل روز انجام بده و دغدغه تأمین محتوا را نداشته باشی؟ همیشه ... ...
عنوان پاورپوینت: پاورپوینت از گذشته تا آینده نان علوم پایه دوم فرمت: پاورپوینت pptتعداد اسلاید: 17 پوشش کامل درس همراه با پاسخ فعالیت ها پاورپوینت قابل ویرایش با محیط حرفه ای منطبق با آخرین تغییرات مطالب و رئوس کتاب درس فونت های ... ...
عنوان مبحث: سوالات نهاد تاریخ تحلیلی صدر اسلام مبحث نگاه تاریخی به دین مسیحیت همراه با پاسخ شامل: 6 جلسه تعداد صفحات: 10 سوالات و جواب ها بصورت تایپ شده با فونت استاندارد می باشد که قابلیت سرچ در زمان آزمون را دارد سوالات ترم جدید همراه با پاسخ برای نمره 20 ... ...
کتاب حل المسائل و پاسخنامه شیمی عمومی سیلبربرگ شامل 350 صفحه ... ...
عنوان پاورپوینت درسی: دانلود پاورپوینت جهاد درس 12 پیام های آسمان پایه نهمفرمت: پاورپوینت ppt تعداد اسلاید: 29 همراه با پاسخ فعالیت ها، سوالات متن و خودت را امتحان کن پاورپوینت قابل ویرایش با محیط حرفه ای منطبق با آخرین تغییرات مطالب و رئوس کتاب ... ...
نوع فایل: power point فرمت فایل: ppt and pptx قابل ویرایش 22 اسلاید قسمتی از متن پاورپوینت: هر کدام جای خود (2) فصل سیزدهم درس در یک نگاه انواع جانوران مهره دار: جانورانی هستند که در بدن خود ستون مهره دارند مانند ماهی، گوسفند، عقاب و مار. بی مهره: ... ...
عنوان پاورپوینت: پاورپوینت سوره غافر و راز سرانگشتان درس 12 قرآن پایه هشتمفرمت: پاورپوینت قابل ویرایش تعداد اسلاید: 26 پوشش کامل درس (جلسه اول و دوم) به همراه صوت آیات پاورپوینت قابل ویرایش با محیط حرفه ای منطبق با آخرین تغییرات مطالب و ... ...
عنوان پاورپوینت درسی: پاورپوینت الدرس السادس (آنّه ماري شيمِل، تَرجَمَةُ الْفِعْلِ الْمُضارِعِ 2) درس 6 عربی یازدهم ریاضی و تجربیفرمت: پاورپوینت ppt تعداد اسلاید: 32 پوشش کامل درس به همراه معنای متن، پاسخ فعالیت ها و تمرینات پاورپوینت قابل ویرایش با محیط ... ...
پاورپوینت درس پنجم تاریخ تحلیلی صدر اسلام از هجرت مسلمانان به حبشه تا هجرت به یثرب فرمت فایل : pptx قابل ویرایش تعداد اسلاید : 27 ویژگی فایل : این پاورپوینت شامل تمامی متن درس به همراه فعالیت ها و پژوهش ها و ... می باشد. این پاورپوینت منطبق با اخرین تغییرات کتاب با ... ...
پاورپوینت درس هشتم تاریخ تحلیلی صدر اسلام جنگ افروزی مشرکان کارزار بدر و احد فرمت فایل : pptx قابل ویرایش تعداد اسلاید : 32 ویژگی فایل : این پاورپوینت شامل تمامی متن درس به همراه فعالیت ها و پژوهش ها و ... می باشد. این پاورپوینت منطبق با اخرین تغییرات کتاب با استفاده ... ...
این فایل پاسخ تمامی سوالات مبحث قلمرو دین (آشنایی با اندیشه اسلامی 2 بخش دوم) می باشد. تعداد جلسات : 6 فایل منطبق با اخرین تغییرات سوالات می باشد و با استفاده از آن نمره 20 را در همه جلسات این آزمون کسب خواهید کرد . ...
دانلود جزوه خلاصه [انسان شناسی فرهنگی] - دانیل بیتس، فرد بلاگ - محسن ثلاثی- پیام نور -با دو فرمت word و pdf انسانشناسی فرهنگی گاها مردمشناسی اجتماعی هم نامیده میشود کارش مطالعه عمیق فرهنگ و جامعه انسانی است. در انسانشناسی فرهنگی، تفاوت ها و شباهت های اجتماعی و فرهنگی ... ...
عنوان پاورپوینت: پاورپوینت تضاد و اختلاف نظرهای خود را چگونه مدیریت کنیم تفکر و سبک زندگی پایه هفتم فرمت: پاورپوینت pptتعداد اسلاید: 29 قسمتی از متن: اختلاف بین افراد، بخشی از زندگی است. افراد معمولاً درباره موضوعات مختلف با یکدیگر اختلاف سلیقه ... ...
کتاب صوتی فوق العاده #موهبت_شگفت_انگیز_خشم نویسنده: دکتر #مارشال_روزنبرگ ترجمه : ندا رحیمیانسیامک رضیانی #معرفی_و_ارائه_کتاب درباره کتاب موهبت شگفتانگیز خشم وقتی در ارتباط بدون خشونت صحبت از این میشود که همه را دوست بداریم و به همه محبت کنیم، منظور از «همه»، ... ...
نوع فایل: pdf & power point فرمت فایل: pptx قابل ویرایش تعداد اسلایدها: 27 اسلاید ویدئو اسلایدهایی از پاورپوینت آمادگی دفاعی پایه دهم (کلیه رشته ها) تصویری از پاورپوینت: این پاورپوینت آموزشی، جذاب، قابل ویرایش، کاملا منطبق با کتب درسی و با تعداد اسلاید ذکر شده ... ...
پاورپوینت فصل ششم تفسیر موضوعی قرآن کریم قرآن و بهداشت روان فرمت فایل : pptx قابل ویرایش تعداد اسلاید : 61 ویژگی فایل : این پاورپوینت شامل تمامی متن درس به همراه فعالیت ها و پژوهش ها و ... می باشد. این پاورپوینت منطبق با اخرین تغییرات کتاب با استفاده از افکت ها ، ... ...
نوع فایل: power point فرمت فایل: pptx قابل ویرایش تعداد اسلایدها: 20 اسلاید تصویری از پاورپوینت: این پاورپوینت آموزشی، جذاب، قابل ویرایش، کاملا منطبق با کتب درسی و با تعداد اسلاید ذکر شده تهیه و تنظیم شده است. با بکارگیری نمودار ها ، تصاویر جالب و جذاب و دسته ... ...
عنوان پاورپوینت درسی: دانلود پاورپوینت راه خوشبختی درس 17 فارسی پایه هشتم فرمت: پاورپوینت ppt تعداد اسلاید: 17 قسمتی از متن: درس در یک نگاه شکسپیر می گوید: " روزگار دریایی است که کشتی زندگانی ما بر روی آن به سوی ساحل مقصود می رود. این دریای بزرگ، همیشه ... ...
دانلود جزوه سیستم های ساختمانی پیشرفته-گلابچی-دانشگاه تهران تعداد ص:64 فرمتفایل: pdf نوع فایل: تایپ شده ... ...
اگر به یک وب سایت یا فروشگاه رایگان با فضای نامحدود و امکانات فراوان نیاز دارید بی درنگ دکمه زیر را کلیک نمایید.
ایجاد وب سایت یا