تنوع در اکو سیستم های زیستی

مقدمه :

تنوع زيستي به مجموعه اي از ذخاير ژني گونه اي و اکوسيستمي اطلاق مي شود . ذخاير زيستي کنوني کره زمين حاصل صدها ميليون سال تاريخ تکامل است. در طي ادوار فرهنگهاي انساني زيادي ظاهر شده اند و با شرايط محيطي سازگاري يافته اند و منابع زيستي متعددي را کشف و مديريت و بهره برداري کرده اند. تنوع فرهنگي انسان نيز بخشي از تنوع زيستي است . همانند تنوع ژني و گونه اي .

بعضي از جنبه هاي فرهنگي انسان راه حلهايي را براي حل مشکلات زيستي در مناطق خاصي تامين کرده است و بدين وسيله تنوع فرهنگي در سازگاري انسان با شرايط محيط در حال تغيير خود کمک کرده است. تنوع فرهنگي در تنوع زبان ، مذهب ، اعتقادات و سنت ها و بهره برداري از زمين ، هنر ، موسيقي ، ساختار اجتماعي ، نوع غذا و ... پديدار است . تنوع فرهنگي باعث حفظ تنوع واريته هاي گياهي و نژادهاي دامي و زيستگاه ها مي شود .

همانطور که ذکر شد تنوع زيستي به مجموعه اي از تنوع ژني و گونه اي و اکوسيستم گفته مي شود. تنوع زيستي ژني به تنوع ژنها در داخل گونه ها اطلاق مي شود و جمعيت هاي مشخصي از يک گونه را در بر مي گيرد. تنوع گونه اي به غناي گونه اي يا تنوع گونه ها در يک منطقه اطلاق مي شوند و در اين مورد هرچه تعداد گونه ها بيشتر باشد غناي گونه اي بيشتر است. بايد توجه داشت که هرچه درجه خويشاوندي گونه ها بيشتر باشد تنوع کمتر است . براي مثال گرچه گونه هاي زيادتري در خشکي هاي سطح زمين نسبت به آبها وجود دارد ولي چون گونه هاي خشکي ها به هم نزديک ترند تنوع در اکوسيستم هاي آبي بيشتر است. تنوع اکوسيستمي به تنوع اکوسيستم هاي يک منطقه اطلاق مي شود و چون تشخيص دقيق مرز اجتماعات و جوامع مشکل است اندازه گيري تنوع اکوسيستمي مشکل تر است.

تنوع زیستی چیست ؟

روند تکمیل و تکامل گونه های جدید و نیز انقراض گونه هایی که توان سازگاری با تغییرات شرایط محیطی را نداشتند، بیش از چند میلیارد سال طول انجامید تا سرانجام سیاره ای موسوم به کره زمین به وجود آمد که ارزشمند ترین منبع آن تنوع زیستی است. این تنوع از سه مفهوم مرتبط به هم تشکیل شده است :

- تنوع ژن

- تنوع گونه

- تنوع زیست بوم (اکوسیستم)

تنوع زیستی بخش حساسی از سرمایه ای طبیعی است که خوراک، پوشاک، مسکن و بسیاری از داشته های ما از این سرمایه تامین می شود و روند آن، با سرازیر شدن میلیاردها دلار سود به بازارهای اقتصادی جهان، همچنان ادامه دارد.

در حقیقت تنوع زیستی نوعی بیمه طبیعت در مقابل حوادث بد و ناگوار است.

- تنوع زیستی، حکمت مجسم خالق بی همتاست.

- تنوع زیستی، یک تک سلولی در اعماق اقیانوس و یا یک بوته گوجه فرنگی روی خاک یا یک آهوی زیبا در دشت است.

- تنوع زیستی، تفاوت در شکل و نوع درختان یک جنگل، جانوران یک بیشه یا ساختمان بدن یک یوزپلنگ است.

- تنوع زیستی، گوناگونی حیات است.

- تنوع زیستی، مجموعه ای از موجودات زنده به شکل های متفاوت است.

- تنوع زیستی، وجود تمام مخلوقات الهی با نظم ذاتی بر روی کره زمین است.

- تنوع زیستی، تفاوت در ژن های به وجود آورنده یک گونه یا تمام گونه ها است.

- تنوع زیستی، تفاوت رنگ چشم و موهای فرزند با والدین اوست.

ما و تنوع زیستی

تنوع زیستی شبکه ای از همه موجودات زنده، اعم از گیاهی و جانوری است و نژادهای انسانی، جانوران، گیاهان، قارچ ها و سایر جانداران تک سلولی را در بر می گیرد.

در مورد تعداد گونه های موجود روی کره زمین نمی توان آمار دقیقی ارائه داد، اما این مجموعه را دانشمندان بیش از دو میلیون گونه برآورد کرده اند. با آنکه سیر تکاملی این موجودات چند میلیون سال طول کشیده است، امروزه به دلیل بدرفتاری انسان با طبیعت پیرامون خود و تخریب زیستگاه ها، پراکندن آفت های گیاهی و جانوری، تخلیه آلاینده ها در هوا، خاک و آب، روند انقراض این گونه ها با سرعت بسیار نگران کننده ای افزایش یافته است. بر اساس برآورد متخصصان علوم زیستی، در هر ساعت حدود 8 گونه از جانداران از دست می روند و به این ترتیب، 000/70 گونه در طول سال در دنیا نابود می شود.