چكيده

هدف اصلي از اين مقاله، بررسي اين موضوع است كه آيا بين شيوه‌هاي تأمين مالي و درصد تغييرات هزينه‌ سرمايه رابطه معناداري وجود دارد يا خير. در راستاي اين هدف به تعريف مفاهيم هزينه‌ سرمايه، ميانگين موزون هزينه سرمايه،اقلام تشكيل دهنده‌ ميانگين موزون هزينه‌ سرمايه، آماره‌ آزمونt ، آماره‌‌ آزمونf و ضريب همبستگي پرداخته و به تبع آن نحوه‌ محاسبات هر يك توضيح داده مي‌شود. اطلاعات مورد نياز براي يك دوره‌ زماني چهارساله از شركت‌هاي فعال در بورس اوراق بهادار تهران از صنايع مختلف جمع‌آوري شده است. پس از محاسبات ميانگين موزون هزينه‌ سرمايه شركت‌هاي مورد مطالعه، ارقام به دست آمده با ميانگين موزون هزينه‌ سرمايه دو كشور هند و آمريكا در يك برهه‌ زماني مشخص (سال 2003 ميلادي) به صورت اجمالي مقايسه مي‌شود. با استفاده از روشهاي آماري معرفي شده فرضيات تحقيق آزمون مي‌شود. نتايج به دست آمده حاكي از اين است كه در اكثر موارد بين شيوه‌هاي تأمين مالي و درصد تغييرات هزينه‌ سرمايه رابطه خطي وجود دارد ولي معنادار بودن اين رابطه بسته به نوع شيوه‌ تأمين مالي و سال مورد رسيدگي متفاوت مي‌باشد.

واژه‌هاي كليدي:تأمين مالي، ميانگين موزون هزينه سرمايه، ضريب همبستگي، بورس اوراق بهادار تهران

Faculty of Admin. Sciences & Econ. Journal,

University of Isfahan.

Vol.17, No.3 , 2005

The Relationship Between Financing Methods & Percentage of Change in Cost of Capital

Case Study: Accepted Companies in Tehran Stock Exchange

1. Noravesh,* Ph.D.

S. Abedi**

Abstract

The main objective of this paper is assessing whether there is any significant relation between financing methods and percentage of change in cost of capital. First, some concepts such as Cost of Capital, Weighted Average of Cost of Capital (WACC), Components of Weighted Average of Cost of Capital, T-Statistics, F-Statistics, Coefficient of Correlation are defined and the method for their calculation is dealt with. The necessary data has been collected from Tehran Stock Exchange companies of different industries for a 4 year period. After calculating the companies WACC the results are compared with WACC calculated in U.S & India in 2003. The results of this study show that in most cases there is a liner relationship between financing methods & percentage of change in cost of capital but this relationship may be meaningful or not, depending on financing methods and(or) the study year.

Keywords:Financing, Weighted Average of Cost of Capital, Coefficient of correlation, Tehran Stock Exchange

مقدمه

يکي از مهمترين روشهاي افزايش ارزش کلي يک شرکت انتخاب بهترين راه کارها برای سرمايه گذاري وجوه وتشکيل مناسب ترين ساختار سرمايه مي باشد.

تامين مالي به اشکال مختلف صــورت مي گيرد که عبارتنـــد از:اســتقراض،صدور سهام و انباشته کردن سود شرکت.انتخاب بهترين گزينه تامين مالي حتما بايد با مدنظر گرفتن مخارج تامين مالي صورت گيرد که در ادبيات مالي از آن تحت عنوان هزينه سرمايه ياد مي شود(فاوفرنچ[1]،1999).وجوهي که به وسيله شرکت کسب مي شود بايد در جهت يک سرمايه گــذاري بالقوه، بازده کافي براي تامين کننـدگان اين وجوه ايجاد کند. بازده مورد انتظار تامین کنندگان منابع مالی یکسان نمی باشد. درجایي که بستانکاران شرکت به دنبال يک نرخ بهره ثابت ومطمئن هستند،سهامداران پذيرفته اند بازدهي که آنها از شرکت دريافت مي کنند بسته به نحوه عمل شرکت متفاوت مي باشد(همپتون[2]،1990).همچنين انتظارات سرمايه گذاران بــسته به شرايط سياسي،اقتصــادي،بازده جاري بازار،ريسک بازار،کيفيــت ونحوه مديريت وتعداد ديگري از فاکتورها تغيير مي کند.

انتظارات وسليقه هاي تامين کنندگان مختلف وجوه نقد بايد توسط شــرکت شناسایي شود که بتواند به نحو مطلوبي هزينه سرمايه خود را مديريت کند(کاون[3]،1976).در واقع هزينه سرمايه عبارت است از حداقل نرخ بازدهي که واحد اقتصادي بايد به دست آورد تابازده مورد انتظار سرمايه گذاران تامين شود.

اگر نرخ بازده سرمايه گذاران يک شرکت از هزينه سرمايه اش بيشتر باشد واين افزايش بازده بدون بالا رفتن درجه ريسک صورت گرفته باشد،نتيجه اين خواهد بود که ثروت سهامداران افزايش خواهد يافت(مایرز[4]،1981).به عبارت ديگر اگر شرکت هزينه سرمايه يا نرخ مورد انتظار سرمايه گذاران را برآورده نسازد، قيمت اوراق بهادار شرکت کاهش خواهد يافت. باتوجه به مطالب بالا، درادامه مقاله اين هدف دنــبال مي شود که آيا شيوه هاي تامين مالي منجر به تغيير در نرخ هزينه سرمايــه شرکتها گرديــده است و در صورتي که منجر به تغــيير گرديده است، ارتباط خطي و سهم هر يک از اين شيوه ها دررابطه باهزينه سرمــايه چگونه است.

مدلهاي هزينه سرمايه

در خصوص هزينه سرمايه مدلهاي مختلفي تاکنون مطرح ودر بازارهاي مالي مورد استفاده قرار گرفته است.هر کدام از اين مدلها در مقطعي از زمان ودر يک يا چند بازار مشخــص داراي کارایـي لازم بــراي برآورد هزينه سرمايـــه بوده اند وبه مــرور زمان از کارایي آنها کاسته شده وجايگزين يکديگر شده اند.اين مدلها عبارتند از:

*Associate Professor of Accounting, University of Tehran

**MA. Candidate for Accounting, University of Tehran

1. Fa & French

2. Hampton

3. Keown

4. Myers